Obecnie obowiązujące Prawo budowlane obejmuje wyłącznie jedno postępowanie legalizujące tak zwaną samowolę budowlaną. Nowe przepisy wprowadzą w tym zakresie postępowanie uproszczone.

Definicja

Samowola budowlana to budowa obiektu lub jego części:

• bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę lub
• bez dokonania wymaganego zgłoszenia,
• albo pomimo wydania przez organ sprzeciwu do złożonego zgłoszenia.

Nowe przepisy

Nowe prawo budowlane, które wejdzie w życie 19 września 2020 r., wprowadza dodatkowo odrębne uproszczone postępowanie legalizacyjne. Odnosi się do „starych” samowoli budowlanych, a więc takich, których budowa zakończona została co najmniej 20 lat przed wszczęciem postępowania legalizacyjnego.

Zgodnie z nowelizacją, postępowanie to wszczynane będzie przez organ nadzoru budowlanego z urzędu.

Ponadto, z żądaniem wszczęcia tego postępowania będzie mógł wystąpić właściciel lub zarządca obiektu budowlanego spełniającego definicję „starej” samowoli budowlanej, w tym:

• obiektów, których budowa została zakończona przed dniem wejścia w życie nowelizacji, 
• wobec którego przed dniem wejścia w życie ustawy zostało wszczęte postępowanie administracyjne.

Uwaga! Uproszczonego postępowania legalizacyjnego nie będzie można zastosować:

• w stosunku do obiektów budowlanych, do których wydano decyzję o nakazie rozbiórki przed dniem wejścia w życie nowelizacji,
• jeżeli 20-letni termin upłynął po dniu wydania postanowienia o wstrzymaniu budowy.

Wymagane dokumenty

W toku uproszczonej procedury legalizacyjnej trzeba będzie przedłożyć następujące dokumenty:

• oświadczenie o dysponowaniu nieruchomością na cele budowlane,
• geodezyjną inwentaryzację powykonawczą obiektu budowlanego,
• ekspertyzę techniczną, sporządzoną przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, wskazującą, że stan techniczny obiektu budowlanego:
  – nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz
  – pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania.

W procedurze uproszczonej nie będzie badana zgodność legalizowanego obiektu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

W przypadku, gdy przedłożone dokumenty będą kompletne, a z ekspertyzy technicznej będzie wynikać, że stan techniczny obiektu budowlanego nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania, organ nadzoru budowlanego wyda decyzję legalizacyjną.  Decyzja ta stanowić będzie jednocześnie podstawę użytkowania obiektu, a co za tym idzie nie będzie konieczne ubieganie się o uzyskanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.

W przypadku braku podstaw do wydania decyzji legalizacyjnej, organ nakaże rozbiórkę samowoli budowlanej.

Opłaty

Legalizacja w trybie uproszczonym nie będzie wiązać się z koniecznością uiszczenia opłaty legalizacyjnej. Dotychczas właściciele starych samowoli budowlanych obawiali się podejmowania czynności zmierzających do ich legalizacji. Wiązało się to z wysokimi opłatami legalizacyjnymi lub nakazem rozbiórki w sytuacji, gdyby samowolny obiekt budowlany był niezgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Nowelizacja prawa budowlanego ma to zmienić.

Co wybudujemy bez pozwolenia na budowę? 

Projekt budowlany według nowych zasad.