Pod koniec ubiegłego roku przyjęto znowelizowane przepisy w sprawie stosowania pomocy de minimis. Weszły w życie wraz z początkiem 2024 roku i obowiązywać będą aż do 31 grudnia 2030 r. Znowelizowano tzw. „ogólne rozporządzenie de minimis” oraz rozporządzenie dotyczące pomocy de minimis przyznawanej przedsiębiorstwom wykonującym usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym.

Nowe kwoty

Najważniejszą i bardzo korzystną zmianą jest podwyższenie limitów kwotowych pomocy przyznawanej przedsiębiorcom. Zgodnie z nowym rozporządzeniem 2023/2831, całkowity wymiar pomocy de minimis przyznawanej na rzecz jednego przedsiębiorstwa nie może przekroczyć 300.000 euro. Wcześniej było to 200.000 euro.

Co więcej, usunięto odrębny limit pomocy de minimis dla przedsiębiorstw prowadzących działalność zarobkową w zakresie drogowego transportu towarów. Obecnie jest to kwota 300.000 euro, podczas gdy wcześniej limit pomocy wynosił 100.000 euro.

Stosować nowe czy stare rozporządzenie?

Omówione powyżej rozporządzenie 2023/2831 zastąpiło rozporządzenie nr 1407/2013. Rozporządzenie to obowiązywało do 31 grudnia 2023 r. dopuszczając jednocześnie udzielanie pomocy na podstawie programów pomocy de minimis, przyjętych w okresie jego obowiązywania, w sześciomiesięcznym okresie przejściowym (czyli przez pierwsze półrocze 2024 roku).

Pojawił się zatem problem –  które rozporządzenie stosować?  

Z pomocą w tej kwestii przychodzi Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, które w swoim stanowisku wyjaśnia:

• „Stare” rozporządzenie należy stosować tam, gdzie jest to wprost wskazane jako podstawa zgodności z prawem unijnym rozporządzenie 1407/2013.
• „Nowe” rozporządzenie będzie zaś stosowane tam, gdzie nie określono żadnej podstawy zgodności z przepisami o pomocy publicznej lub tam gdzie akt prawny określający warunki udzielania pomocy zawiera wyłącznie ogólne odwołanie do przepisów o pomocy de minimis.

Który dzień jest istotny dla wyboru odpowiedniego rozporządzenia?

Zgodnie z art. 2 pkt 11 ustawy pomocy publicznej, przez dzień udzielenia pomocy należy rozumieć, dzień w którym podmiot ubiegający się o pomoc publiczną nabył prawo do otrzymania tej pomocy, a w przypadku gdy udzielenie pomocy w formie ulgi podatkowej następuje na podstawie aktu normatywnego, bez wymogu wydania decyzji. W przypadku pomocy de minimis będzie to np. dzień podpisania umowy.

Jak liczyć okres 3 lat przy określaniu wysokości pomocy de minimis?

Nie uległ zmianie okres, który jest brany pod uwagę przy obliczaniu wymiaru udzielonej pomocy de minimis – nadal wynosi on 3 lata. Istotnym jest natomiast, że zmienił się sposób jego obliczania. Dawniej brało się pod uwagę bieżący rok podatkowy oraz 2 poprzednie lata podatkowe, obecnie zaś chodzi o 3 poprzednie lata podatkowe.

Centralny rejestr pomocy de minimis

Nowością jest nałożenie na państwa członkowskie UE obowiązku prowadzenia centralnego rejestru pomocy de minimis na poziomie krajowym, czy też unijnym. Taki rejestr będzie zawierał dane takie jak:

• dane identyfikacyjne beneficjenta
• kwotę udzielonej pomocy
• datę przyznania pomocy
• organ, który pomoc przyznał
• instrument pomocy
• sektor wg statystycznej klasyfikacji działalności gospodarczej w UE

Co istotne, przy rejestracji państwa członkowskie będą musiały zweryfikować, że w efekcie nowej pomocy de minimis całkowita kwota pomocy przyznana danemu przedsiębiorstwu nie wzrośnie ponad limit kwotowy (300.000 EURO).

radca prawny Przemysław Radziwon