Niejeden przedsiębiorca ze zdziwieniem odkrył, że doręczono mu pismo, które tak na prawdę nigdy nie trafiło w jego ręce. Zarówno procedura cywilna, jak i administracyjna, nakładają na strony postępowań obowiązek zawiadamiania o zmianie miejsca zamieszkania. W konsekwencji niedopełnienia tego obowiązku pismo  traktuje się tak, jakby zostało doręczone i pozostaje w aktach sprawy. To tak zwana fikcja doręczenia. Okazuje się jednak, że co wolno wojewodzie…

Fikcja doręczenia to klauzula, którą  próbują  stosować we wzorcach umów z konsumentami również przedsiębiorcy. Niestety, Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wielokrotnie i jednoznacznie uznawał takie zapisy za niedozwolone. Postanowienia wzorców umów, które nakładają na strony obowiązek informowania o zmianie miejsca zamieszkania lub siedziby, pod rygorem uznania korespondencji za doręczoną na wskazany pierwotnie adres, są niedopuszczalne. Sąd argumentował, że tego rodzaju postanowienia są sprzeczne z art. 61 § 1 k.c. Przepis stanowi, że oświadczenie woli, uznaje się za złożone innej osobie z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią.  Sąd wskazywał również, że takie postanowienie, w skrajnych przypadkach, może oznaczać, że „konsument będzie związany złożonym oświadczeniem, mimo że korespondencja nie zostanie dostarczona nawet na wskazany przez niego (nieaktualny) adres – przykładowo na skutek nieprawidłowego działania doręczyciela.” 

Jak widać aparat państwowy może ułatwić sobie procedowanie. Przedsiębiorcy natomiast muszą liczyć się ze znacznym ryzykiem, że tego rodzaju działania w ich wykonaniu, można uznać za bezprawne. Należy pamiętać, że żadne z postanowień wzorca umowy, proponowanego przez przedsiębiorcę, nie powinno powodować pogorszenia sytuacji konsumenta. Konsument nie może  znaleźć się w gorszym położeniu, niż byłby, gdyby przedsiębiorca tego postanowienia we wzorcu nie zamieścił.

Więcej artykułów z serii KLAUZULE NIEDOZWOLONE:

Poradnik dla przedsiębiorców – Bieluk i Partnerzy

Zgubne skutki stosowania schematów

Wysokość wynagrodzenia, która wzbudza niepewność