Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 25 czerwca 2019 r., sygn. akt I SA/Łd 218/19, opowiedział się po stronie podatników uwikłanych w karuzele podatkowe. Sąd wskazał, że o fikcyjności transakcji, uniemożliwiającej zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT odliczenie podatku naliczonego, nie może przesądzać ani obrót towarami o dużej wartości, ani zapłata ceny gotówką czy brak pomieszczeń magazynowych i pracowników.

Sąd, odnosząc się do oceny zachowania należytej staranności przez podatników, zwrócił również uwagę, na konieczność uwzględniania specyfiki poszczególnych branż, a pośrednio także na fakt, że organy podatkowe nie mogą nakładać na podatników obowiązków w zakresie weryfikacji kontrahentów, którym nie są oni w stanie sprostać z uwagi na brak odpowiednich formalno-prawnych narzędzi.

Powyższy wyrok jest niewątpliwie korzystny i ważny z punktu widzenia podatników, którym organy podatkowe zarzucają niezachowanie należytej staranności w transakcjach handlowych. Choć wciąż dominuje orzecznictwo niekorzystne dla przedsiębiorców wplątanych w karuzele VAT, to jednak zaczynają się pojawiać również wyroki, z których wynika, że organy podatkowe nie mogą w sposób generalny wymagać, by podatnik zamierzający skorzystać z prawa do odliczenia VAT w każdym przypadku wnikliwie badał, czy wystawca faktury za towary lub usługi, których odliczenie ma dotyczyć, jest uczciwym podatnikiem czy oszustem podatkowym. Nakładając na podatników takie obowiązki, organy podatkowe przerzucałyby w sposób sprzeczny z przepisami własne zadania w zakresie kontroli (tak m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 10 lipca 2018 r., sygn. akt I SA/Wr 351/18).