Od dnia 21.08.2019 r. zacznie obowiązywać część przepisów zmienionych ustawą z dnia 13.06.2019 r. o zmianie ustawy – kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (dalej jako Ustawa). Mimo że Ustawa (co do zasady) wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia jej ogłoszenia, to ustawodawca wprowadził kilka wyjątków – część przepisów, w szczególności w zakresie kosztów sądowych, wchodzi w życie w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw w dniu 6.08.2019 r., zatem od dnia 21.08.2019 r. wchodzą w życie przepisy Ustawy dotyczące nowelizacji ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na jeden z kilku podstawowych (najczęściej mających zastosowanie w stosunkach gospodarczych) przepisów ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych tj. art. 13 ust. 1. Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem „opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych”. Od dnia 21.08.2019 r. przepis ten podzielono na dwa ustępy, które brzmią następująco:

Art. 13. 1. W sprawach o prawa majątkowe pobiera się od pisma opłatę stałą ustaloną według wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej:

1)     do 500 złotych – w kwocie 30 złotych;

2)     ponad 500 złotych do 1 500 złotych – w kwocie 100 złotych;

3)     ponad 1 500 złotych do 4 000 złotych – w kwocie 200 złotych;

4)     ponad 4 000 złotych do 7 500 złotych – w kwocie 400 złotych;

5)     ponad 7 500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych;

6)     ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych;

7)     ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1 000 złotych.

2. W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5% tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych.”

Ponadto w ustawie o kosztach sądowych wprowadzono m.in. następujące zmiany:

1. opłacie sądowej będzie podlegało pismo zawierające oświadczenie o rozszerzeniu powództwa lub jego zmianie w sposób powodujący wzrost wartości przedmiotu sporu – wysokość opłaty będzie obliczana jako wysokości różnicy między opłatą należną od powództwa rozszerzonego lub zmienionego a opłatą należną sprzed rozszerzenia lub zmiany powództwa
2. opłacie sądowej będzie podlegał również wniosek o uzasadnienie wyroku – opłata będzie opłata stałą w wysokości 100 zł,
3. z 2000 zł na 5000 zł wzrośnie opłata sądowa od pozwu w sprawie o: a) rozwiązanie spółki; b) wyłączenie wspólnika ze spółki; c) )uchylenie uchwały wspólników lub uchwały walnego zgromadzenia spółki; d) stwierdzenie nieważności uchwały wspólników lub uchwały walnego zgromadzenia spółki; e) ustalenie istnienia lub nieistnienia uchwały organu spółki; f) uchylenie uchwały zgromadzenia obligatariuszy; g) stwierdzenie nieważności uchwały zgromadzenia obligatariuszy.
4. w zakresie opłaty od wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia pieniężnego złożonego przed wniesieniem pisma wszczynającego postępowanie – do chwili obecnej opłata sądowa w takiej sytuacji wynosiła 100 zł, natomiast w wyniku zmiany będzie pobierana opłata od ww. wniosku w wysokości czwartej części opłaty należnej od pozwu o roszczenie, którego dotyczy wniosek o zabezpieczenie. Jednakże uiszczoną opłatę zalicza się na poczet opłaty od pisma wszczynającego postępowanie, jeżeli zostało wniesione w terminie przewidzianym do tego w przepisach o zabezpieczeniu.
5. w zakresie opłaty od wniosku o zawezwanie do próby ugodowej – do chwili obecnej opłata sądowa w takiej sytuacji wynosiła 40 zł lub 300 zł (w zależności od wartości przedmiotu sporu), natomiast w wyniku nowelizacja będzie pobierana opłata od ww. wniosku w wysokości piątej części opłaty.
6. wprowadzono nową opłatę – opłatę stałą w kwocie 100 złotych od każdej osoby, której wniosek dotyczy, pobiera się od wniosku o wezwanie na rozprawę świadka, biegłego lub strony, jeżeli wniosek został złożony po zatwierdzeniu planu rozprawy, a w przypadku konieczności zarządzenia przymusowego sprowadzenia świadka pobiera się dodatkowo opłatę w kwocie 200 złotych.

Zmianie ulega również wysokość opłat za uzyskiwanie dokumentów z akt sprawy – w przypadku:

1. wniosku o wydanie na podstawie akt: poświadczonego odpisu, wypisu lub wyciągu; odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem prawomocności; odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem wykonalności, zaświadczenia będzie pobierana opłata w kwocie 20 złotych za każde rozpoczęte 10 stron wydanego dokumentu – dotychczas opłata wynosiła 6 złotych za każdą rozpoczętą stronicę wydanego dokumentu,
2. wniosku o wydanie kopii dokumentu, znajdującego się w aktach sprawy, będzie pobierana opłata w kwocie 20 złotych za każde rozpoczęte 20 stron wydanej kopii – dotychczas opłata wynosiła 1 zło za każdą rozpoczętą stronicę wydanego dokumentu.

Należy wskazać poza powyższymi zmianami, że Ustawa wprowadza szereg innych zmian w ustawie o kosztach sądowych.