Działalność influencerów, tak zwany influencer marketing rozwija się w zawrotnym tempie. Reklamowanie produktów w mediach społecznościowych daje nieograniczoną możliwość wpływania na decyzje konsumentów. Jako influencer musisz jednak pamiętać o przestrzeganiu zasad, które gwarantują, że komunikat, który publikujesz będzie jasny i czytelny dla twoich odbiorców. W innym razie możesz narazić się na nieprzyjemne konsekwencje prawne.    

Dyskusje dotyczące influencer marketingu toczą się od ładnych kilku lat. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKIK) od dłuższego czasu zwraca uwagę na prawidłowe oznaczanie postów reklamowych przez influencerów. Konsekwentnie wskazuje, że brak jednoznacznego oznaczania może wprowadzać odbiorców w błąd oraz wpływać na podejmowane przez nich decyzje zakupowe. Biorąc pod uwagę prawa ochrony konsumenta takie manipulowanie potencjalnym klientem jest rzecz jasna niedopuszczalne.

 #współpraca to za mało!

Komunikat, który publikujesz w mediach społecznościowych musi być czytelny, jednoznaczny i zrozumiały dla odbiorcy. W ostatnim czasie UOKIK wydał zalecenia, w których przedstawił zasady związane z oznaczaniem postów reklamowych przez influencerów. Zalecane sposoby oznaczeń postów zależą od przyjętego modelu współpracy, działań reklamowych i korzyści z tym związanych. Sposób oznaczania postów reklamowych uzależniony jest między innymi od tego, czy działania reklamowe wynikają ze współpracy komercyjnej, czy też mają na celu autopromocję. Na treść oznaczenia wpływ ma również to, jakie korzyści uzyskujesz ze współpracy z reklamodawcą.

Przed opublikowaniem postu konieczne jest zatem:

• ustalenie, co jest źródłem podejmowanych działań – czyli w jakim celu publikujesz oraz jakie korzyści się z tym wiążą;
• oznaczenie postu reklamowego w taki sposób, aby każdy obserwator wiedział, że jest to post o charakterze reklamowym.

UOKIK podaje przykłady rekomendowanych oznaczeń.

Materiały reklamowe: #reklama marki XYZ; #materiałreklamowy marki XYZ; #materiał sponsorowany przez markę XYZ;

Autopromocja: #autopromocja; #marka własna; #autoreklama.

Prezenty:

• przy pierwszej publikacji materiału – #prezent; #podarunek
• przy kolejnych publikacjach dotyczących prezentów od tego samego reklamodawcy – oznaczenia jak przy materiałach reklamowych.

Zaproszenia/testy: wymagają poinformowania o otrzymaniu bezpłatnego zaproszenia/udostępnieniu produktu na czas testów.

UOKIK rekomenduje oznaczanie dwupoziomowe – korzystanie z funkcjonalności platformy, w której publikowany jest materiał  oraz oznaczanie we własnym zakresie.  

Umowa z influencerem 

Prawidłowe oznaczanie postów zamieszczanych przez influencerów jest ważne również z punktu widzenia podmiotu, którego reklama dotyczy. Odpowiednie zapisy w tym zakresie powinny znaleźć się w umowie zawieranej z influencerem. W umowie powinno znaleźć się zobowiązanie influencera do prawidłowego oznaczania materiałów reklamowych oraz zapisy przyznające reklamodawcy uprawnienia weryfikacyjne i sankcyjne.

Co grozi za brak prawidłowych oznaczeń?

Brak prawidłowych oznaczeń może być uznane za stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych, w tym  praktyk godzących w zbiorowe interesy konsumentów. Za stosowanie tego rodzaju praktyk może grozić odpowiedzialność o charakterze cywilnym lub administracyjnym.

radca prawny Patrycja Wasilewska