Od 2025 roku zaczynają obowiązywać nowe przepisy dotyczące raportowania zrównoważonego rozwoju wynikające z Dyrektywy ws. sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD). Wdrożeniu dyrektywy do polskiego prawa służy między innymi znowelizowana ustawa o rachunkowości. Nowe przepisy wprowadziły kompleksowe wymogi raportowe dla wybranych podmiotów gospodarczych, znacznie rozszerzając ich zakres w porównaniu z dotychczasowymi regulacjami​​.

Kogo obowiązują nowe przepisy od 2025 roku?

Obowiązek raportowania ESG (Environmental, Social, Governance) za rok 2025 roku dotyczyć będzie przede wszystkim dużych przedsiębiorstw nienotowanych na GPW.

Za rok obrotowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2024 r. obowiązek raportowania (pierwszy raport w 2026 r.) – poza dotychczas zobowiązanymi podmiotami – będą miały duże jednostki, niezależnie od tego, czy są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych, jednostki dominujące dużej grupy inne niż te, które zostały już wcześniej były zobowiązane do raportowania oraz Bank Gospodarstwa Krajowego.

Zgodnie z definicjami ze znowelizowanej ustawy o rachunkowości przez jednostkę dużą rozumie się jednostkę, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostki rozpoczynającej działalność – w roku obrotowym, w którym rozpoczęła działalność, przekroczyła co najmniej dwie z następujących trzech wielkości:

1. 110 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
2. 220 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
3. 250 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

– przy czym jednostka traci status jednostki dużej, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie przekroczyła co najmniej dwóch z trzech tych wielkości.

Znowelizowana ustawa wprowadza również definicję dużej grupy kapitałowej.

Nowe wymogi i standardy raportowania

Nowelizacja ustawy o rachunkowości wprowadza wymóg przygotowywania sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju zgodnie z Europejskimi Standardami Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS). Zakres raportowania wyznaczany jest indywidualnie w przypadku każdej spółki. Podmioty zobowiązane przeprowadzają tzw. badanie podwójnej istotności. Raportowaniu podlegają więc obszary istotne pod kątem:

• wpływu jednostki na otoczenie: tj. tego, jak działalność przedsiębiorstwa oddziałuje na środowisko, społeczeństwo – czynniki z obszarów ESG (Environmental, Social, Governance);

• wpływu otoczenia na przedsiębiorstwo: tj. tego, jak czynniki ESG mogą wpłynąć na sytuację firmy​​​.

Przygotowanie do nowych obowiązków

Przeprowadzenie badania podwójnej istotności, które jest niezbędne do późniejszego raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju, może zająć nawet kilka miesięcy. Zachęcam więc podmioty zobowiązane do zainteresowania się tematem obowiązków informacyjnych jak najwcześniej. W przypadku spółek zobowiązanych do raportowania w 2026 r. za rok 2025, dane niezbędne do przygotowania raportu należy zbierać  już od 1 stycznia 2025 r. W takim wypadku proces badania podwójnej istotności należy rozpocząć niezwłocznie, w celu jak najsprawniejszego ustalenia zakresu danych, które trzeba monitorować i gromadzić.

radczyni prawna, dr Magdalena Bieluk, szefowa praktyki ładu korporacyjnego