Przedsiębiorcy coraz częściej rozważają zatrudnienie menedżera, który profesjonalnie pokieruje przedsiębiorstwem na podstawie tzw. kontraktu menedżerskiego. W praktyce umowa ta budzi sporo wątpliwości dotyczących ubezpieczeń społecznych.

Kontrakt menedżerski jest umową nienazwaną, dotychczas nieuregulowaną w przepisach prawa cywilnego. Na jej podstawie menedżer, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zobowiązuje się do profesjonalnego prowadzenia przedsiębiorstwa w celu osiągnięcia założonych efektów. Menedżer działa w imieniu oraz w interesie przedsiębiorcy, za zapłatą stosownego wynagrodzenia.

Kontrakt menedżerski jak umowa zlecenia

Z punktu widzenia przepisów regulujących system ubezpieczeń społecznych, kontrakt menedżerski – o ile nie został zawarty w ramach stosunku pracy – traktowany jest analogicznie jak umowa zlecenia. Osoba realizująca taką umowę podlega więc ubezpieczeniom społecznym na takich samych zasadach jak zleceniobiorca. Nawet jeżeli menedżer ma wpis do CEiDG w zakresie zarządzania i jednocześnie ma zawartą umowę kontraktu menedżerskiego na zarządzanie, to umowę kontraktu menedżerskiego traktuje się jako odrębny tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, a nie jako umowę wykonywaną w ramach działalności gospodarczej. Co to oznacza? Między innymi to, że przedsiębiorca zatrudniający takiego menedżera pełni wówczas rolę płatnika składek. Podstawą wymiaru składek będzie przychód, który menedżer uzyskał w związku z realizacją kontraktu menedżerskiego.

A co jeśli menedżer, w ramach prowadzenia działalności gospodarczej, świadczy dodatkowo inne usługi niezwiązane bezpośrednio z zawartym kontraktem menedżerskim?

W takiej sytuacji dochodzi do tzw. zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych. Tytułem do ubezpieczeń społecznych może okazać się wtedy wyłącznie działalność gospodarcza. Przedsiębiorca, który zatrudnia menedżera nie będzie wówczas miał obowiązku naliczać i odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne od należnego menedżerowi wynagrodzenia.

Zgodnie z ogólną regułą, osoba realizująca kontrakt menedżerski i jednocześnie prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą niezwiązaną z tym kontraktem, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom z tytułu, który powstał najwcześniej. Są jednak okoliczności, w których ubezpieczony może wybrać tytuł ubezpieczenia. Jeżeli zatem z tytułu wykonywania kontraktu menedżerskiego podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie wyższa od zasadniczej najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność na poziomie 60% przeciętnego wynagrodzenia, to ubezpieczony może wybrać ubezpieczenie z tytułu prowadzenia pozarolniczej jednoosobowej działalności gospodarczej. Nie będzie wtedy podlegać ubezpieczeniom społecznym z tytułu kontraktu menedżerskiego.

Możliwości takiego wyboru nie ma ubezpieczony, który w ramach działalności gospodarczej korzysta z tzw.  „małego ZUS” albo „małego ZUS +”. Taki ubezpieczony podlega wówczas obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z obu tytułów.

Należy jednak pamiętać, że w każdym z tych przypadków składka na ubezpieczenie zdrowotne będzie płatna zarówno z tytułu działalności gospodarczej, jak i kontraktu menedżerskiego.

radca prawny Joanna Joszczyk-Selwestruk

***

Pracodawcom polecamy naszą stronę tematyczną poświęconą prawu pracy: prawopracy.bieluk.pl