Od 2019 roku obowiązują przepisy, które pozwalają podatnikom CIT na rozpoznawanie w kosztach podatkowych tzw. hipotetycznych odsetek, związanych z finansowaniem własnym spółki.  Hipotetyczne odsetki to te, które spółka musiałaby zapłacić, gdyby w miejsce finansowania własnego, korzystała z finansowania zewnętrznego.

W przypadku, gdy:

• do spółki zostaną wniesione dopłaty, w trybie i na zasadach określonych w przepisach KSH,
• zysk spółki zostanie przeznaczony na kapitał zapasowy lub rezerwowy,

w spółce rozpoznaje się koszt podatkowy z tego tytułu.

Wysokość tego kosztu określono  jako kwotę odpowiadającą iloczynowi stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy powiększonej o 1 punkt procentowy oraz kwoty odpowiednio dopłaty lub zysku pozostawionego w spółce. Jednocześnie łączna kwota kosztów uzyskania przychodu z opisywanych tytułów nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty 250.000,00 zł.

Omawiane koszty przysługują w roku wniesienia dopłaty lub podwyższenia kapitału rezerwowego lub zapasowego oraz w kolejnych dwóch latach podatkowych.

Co to oznacza w praktyce?

Wysokość stopy referencyjnej NBP, która obowiązuje od dnia 08.09.2022 r. wynosi 6,75%. Jeżeli spółka w 2022 roku wypracowała zysk w kwocie 5 milionów złotych, który Zgromadzenie Wspólników w 2023 roku przeznaczy na kapitał zapasowy, to spółka w 2023 rok rozpozna z tego tytułu koszt podatkowy w wysokości 250.000,00 zł:

(6,75% + 1%) * 5.000.000,00 zł = 387.500,00 zł

Z uwagi na to, że kwota hipotetycznych odsetek przekracza 250.000,00 zł, spółka uwzględni koszty wyłącznie do wysokości określonego w przepisach limitu.

Kiedy koszty nie przysługują?

Podatnicy muszą pamiętać, że dopłaty i zyski przeznaczone na pokrycie strat bilansowych spółki, nie pozwalają na rozpoznanie kosztów uzyskania przychodów.

Co więcej, aby możliwe było rozpoznanie kosztów uzyskania przychodu w omawianej sytuacji, zwrot dopłaty lub podział i wypłata zysku nie może nastąpić przed upływem 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym dopłata została wniesiona, albo została podjęta uchwała o zatrzymaniu zysku w spółce.

Ustawodawca wyłączył też możliwość rozpoznania kosztów podatkowych w sytuacji, jeżeli podatnik lub podmiot z nim powiązany dokonał czynności prawnej albo powiązanych czynności prawnych bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, głównie w celu uznania kwoty dopłaty lub zatrzymanego zysku za koszt uzyskania przychodów. Do uzasadnionych przyczyn ekonomicznych nie zalicza się przypadku, gdy korzyść uzyskana w roku podatkowym lub w latach następnych wynika z zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów.

Obowiązek rozpoznania przychodu

Jeżeli przed upływem trzyletniego okresu nastąpi zwrot dopłat lub podział i wypłata zatrzymanego wcześniej zysku, spółka będzie miała obowiązek rozpoznać przychód w wysokości odliczonych wcześniej z tego tytułu kosztów podatkowych.

Podobnie przychód trzeba będzie rozpoznać, jeżeli we wskazanym okresie spółka zostanie przejęta w wyniku łączenia, albo podziału, albo przekształcona w spółkę niebędącą osobą prawną – w takim wypadku przychód należy określić na dzień poprzedzający dzień przejęcia albo przekształcenia.

radca prawny Anna Jabłońska