Możliwość udzielenia licencji wieczystej

Licencja wieczysta, czyli licencja udzielona na czas nieokreślony, której nie można wypowiedzieć, najczęściej jest stosowana w umowach dotyczących programów komputerowych. Producenci programów komputerowych chcą zapewnić nabywcom licencji możliwość korzystania z programu na zawsze, zachowując sobie do niego prawa. 

Możliwość udzielenia licencji wieczystej nie jest jednak oczywista. Co do zasady przyjmuje się, że umowy zawarte na czas nieoznaczony ze swojej natury powinny być wypowiadalne. Natomiast licencja na czas określony może być udzielona na okres do 5 lat. Udzielenie licencji na okres dłuższy powoduje, że po 5 latach licencję uważa się za udzieloną na czas nieokreślony. 

Powstaje zatem problem, jak zapewnić nabywcy licencji możliwość korzystania z niej na zawsze lub przez okres dłuższy niż 5 lat i czy postanowienia umowne wyłączające możliwość wypowiedzenia licencji wieczystej są skuteczne i gwarantują prawo do jej używania na zawsze. Coraz częściej pojawiają się głosy, że jest to dopuszczalne, a bezwzględna możliwość wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony nie przystaje do koncepcji niematerialnych dóbr prawnych takich jak oprogramowania komputerowe. Z jednego oprogramowania (tj. kodu źródłowego bądź algorytmu, a nie nośnika, na którym je utrwalono), może korzystać jednocześnie właściwie nieograniczona liczba osób. Brak możliwości udzielenia licencji wieczystej godziłby więc w interesy obu stron – zarówno producenta oprogramowania, jak i licencjobiorcy. Wskazuje się jednocześnie, że niedopuszczenie możliwości stosowania takiej konstrukcji spowodowałoby istotne problemy w funkcjonowaniu wielu przedsiębiorstw, które przez wiele lat korzystają z tych samych programów komputerowych, niekiedy specjalnie dopasowanych do swojej działalności, a które najczęściej są im udostępniane na zasadzie licencji. 

Niestety kwestia ta nie została uregulowana jednoznacznie. Dlatego też nabywając licencję wieczystą warto zabezpieczyć swoje interesy, wprowadzając długie okresy wypowiedzenia, ewentualnie zastrzegając kary za wypowiedzenie licencji wbrew nałożonemu na licencjodawcę obowiązkowi jej niewypowiadania.  Długość okresu wypowiedzenia, zakaz wypowiadania licencji i ewentualne kary za jego naruszenie wymagają jednak każdorazowo analizy charakteru prawa objętego licencją i interesu obu stron. 

Ewa Bieroza

Zobacz również: