W dniu 17 marca 2017 r. Sąd Najwyższy, w składzie trzech sędziów, podjął uchwałę (sygn. akt III CZP 110/16), w której przyjął, że dopuszczalne jest zawarcie umowy o zrzeczenie się prawa do zachowku pomiędzy przyszłym spadkodawcą i uprawnionym do zachowku spadkobiercą ustawowym.

W ocenie Sądu Najwyższego, w k.c. nie znalazła się jednoznaczna podstawa prawna pozwalająca na zawieranie umów zrzeczenia się prawa do zachowku, lecz jednocześnie nie ma normy prawnej, w świetle której zawarcie tej konkretnej umowy byłoby expressis verbis wyłączone. Umowa o zrzeczeniu się prawa do zachowku zwiększa swobodę testowania przyszłego spadkodawcy o wartość zachowku, a jednocześnie zmniejsza obciążenie spadku długiem o pokrycie roszczeń o zachowek. Wyłączenie dopuszczalności umowy o prawo do zachowku, które ze względów wcześniej omówionych nie ma gruntownego i przekonującego uzasadnienia, naruszałoby zasadę swobody testowania.

K.c. przewiduje możliwość zrzeczenia się wyłącznie dziedziczenia ustawowego. Zgodnie z art. 1048 k.c. spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Przepis ten ustanawiający wyjątek od wyrażonego w art. 1047 k.c. zakazu zawierania umów o spadek po osobie żyjącej, nie przewiduje wprost możliwości zrzeczenia się prawa do zachowku, jednak Sąd Najwyższy wnioskując według reguły a maiori ad minus dopuszcza możliwość sporządzenia takiej umowy. Argumentuje, że skoro możliwe jest zrzeczenie się dziedziczenia, to skutki takiego zrzeczenia można ograniczyć i na podstawie art. 1048 k.c. zrzec się jedynie prawa do zachowku.