Zasady ustalania wysokości opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu

Zasady ustalania wysokości opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu

Przepis § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461 oraz z 2015 r. poz. 616 i 1079) – w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.07.2015 r., zgodnie z którym stawka minimalna za czynności adwokackie w sprawie o odszkodowanie za bezskuteczne wypowiedzenie umowy o pracę wynosiła 60 zł, jest zgodny z konstytucją.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 21.06.2017 r., sygn. akt SK 35/15 (LEX nr 2307067), stwierdził, że art. 45 Konstytucji RP, nie gwarantuje zwrotu wszelkich kosztów poniesionych przez stronę w trakcie procesu. Z przepisu tego nie wynika również obowiązek zasądzania przez sąd kosztów postępowania w wysokości ustalonej w umowie pomiędzy pełnomocnikiem a stroną wygrywającą. Trybunał Konstytucyjny wskazał, że sąd decydując o wysokości kosztów postępowania uwzględnia nie ustalenia stron, a stopień zawiłości sprawy, nakład pracy adwokata oraz jego wkład w przyczynienie się do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia sprawy w granicach ustawowo ustalonych stawek maksymalnych. Limitowanie stawek służy możliwości przewidzenia kosztów postępowania oraz chroni przed wygórowanymi wynagrodzeniami adwokackimi, ustalanymi kosztem strony przegrywającej.

Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że w sprawach pracowniczych, ze względu na słabszą pozycję pracownika w stosunku do pracodawcy, określenie stawek minimalnych, a więc pośrednio też maksymalnych, ma na celu zapobieganie sytuacjom w których pracownik nie dochodzi swych roszczeń. Obawiałby się on bowiem nieprzewidzianych wysokich kosztów zastępstwa prawnego swojego przeciwnika procesowego, które poniósłby w przypadku przegrania procesu, w oparciu o ustalenia umowne stron, na które nie ma wpływu.

Zobacz również: