Trybunał Konstytucyjny wydał, korzystny z punktu widzenia przedsiębiorców, wyrok dotyczący opodatkowania nieruchomości. Uznał za niekonstytucyjne opodatkowanie nieruchomości najwyższą stawką podatku, właściwą dla działalności gospodarczej, tylko ze względu na fakt, że nieruchomość należy do przedsiębiorcy.

Taki sposób opodatkowania nieruchomości organy podatkowe praktykowały dotychczas na podstawie art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Przyjmowano, że o związaniu gruntu, budynku lub budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej decyduje wyłącznie posiadanie gruntu, budynku lub budowli przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą. 

Skarga przedsiębiorcy

Skargę konstytucyjną o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją przepisu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wniósł przedsiębiorca będący właścicielem kilku nieruchomości stanowiących jego majątek prywatny. Pomimo, że nieruchomości nie były wykorzystywane w działalności podatnika, organy podatkowe oraz sądy administracyjne uznały, że już samo ich posiadanie przez przedsiębiorcę, przesądza o opodatkowaniu według najwyższej stawki – właściwej dla nieruchomości zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.

Stanowisko TK

Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepis  na który powołują się organy podatkowe jest niezgodny z art. 64 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Trybunał przychylił się do argumentacji podatnika. Orzekł, że przepisy, które nakładają na właściciela gruntu, budynku lub budowli podatek według najwyższej stawki,  wyłącznie z tego powodu, że właściciel jest przedsiębiorcą są niezgodne z Konstytucją RP. Przedsiębiorca nie może zatem być objęty wyższą stawką podatku jedynie z powodu bycia właścicielem nieruchomości, które nie służą mu do prowadzenia działalności gospodarczej.

Należy zwrócić uwagę, że orzeczenie dotyczy regulacji w brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2016 r. Jednak z uwagi na fakt, że istota przepisu nie uległa zmianie, wyrok powinien mieć zastosowanie również w obecnym stanie prawnym.

Orzeczenie TK jest kolejnym wyrokiem wskazującym na niezgodny z Konstytucją sposób rozumienia przez organy podatkowe oraz sądy administracyjne przepisu ustawy. Podobny wyrok TK wydał już 12 grudnia 2017 roku (sygn. SK 13/15).

Podkreślić jednak należy, że oba wyroki Trybunału Konstytucyjnego odnoszą się wyłącznie do przedsiębiorców będących osobami fizycznymi. Czy będą miały wpływ na sytuację prawnopodatkową również osób prawnych będących posiadaczami nieruchomości? Czas pokaże.

Na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 24 lutego 2021 r. (sygn. SK 39/19).