Przeciwdziałanie zatorom płatniczym – mechanizmy dyscyplinujące niesolidnych dłużników

Od 1 stycznia 2020 r. zaczną obowiązywać przepisy ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych (ustawa o zatorach). Celem ustawy jest ograniczenie opóźnień w płatnościach na rzecz kontrahentów, ze szczególnym uwzględnieniem interesów mikro, małych i średnich przedsiębiorców. Gwarantem utrzymywania dyscypliny płatniczej w obrocie gospodarczym będzie Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), który zostanie wyposażony w narzędzia służące ściganiu i karaniu przedsiębiorców zalegających z płatnościami.
Zator płatniczy powstaje między innymi w przypadku gdy:
- przedsiębiorstwa nie otrzymują w terminie zapłaty za dostarczane swoim kontrahentom towary lub usługi,
- silniejsi kontrahenci narzucają swoim dostawcom w umowach zbyt długie, nieuzasadnione terminy płatności.
Główne rozwiązania przyjęte w ustawie o zatorach płatniczych:
- Skrócone terminy zapłaty: przykładowo terminy zapłaty nie będą mogły przekraczać 30 dni od doręczenia faktury, jeżeli dłużnikiem jest podmiot publiczny (z wyłączeniem podmiotów leczniczych),
- Nadanie nowych kompetencji Prezesowi UOKiK: możliwość prowadzenia kontroli u przedsiębiorców oraz ścisłą współpracę pomiędzy UOKiK i Szefem Krajowej Administracji Skarbowej,
- Ulga na złe długi: wierzyciel, który nie otrzymał zapłaty w ciągu 90 dni od upływu terminu płatności, będzie mógł pomniejszyć podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym o kwotę tej wierzytelności, a dłużnik będzie zobowiązany do podniesienia podstawy opodatkowania o kwoty, których nie zapłacił w terminie 90 dni liczonych od dnia terminu zapłaty,
- Obowiązek raportowania: przedsiębiorcy, których przychody przekraczają 50 mln euro oraz podatkowe grupy kapitałowe będą zobowiązani do przekazywania ministrowi właściwemu do spraw gospodarki rocznego sprawozdania o stosowanych przez te podmioty terminach zapłaty w transakcjach handlowych,
- Zmiany w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz w ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej: nieuzasadnione wydłużanie terminów zapłaty za dostarczone towary lub wykonane usługi będzie także stanowić nowy, nazwany czyn nieuczciwej konkurencji oraz nową, nazwaną praktykę stanowiącą nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi.
Zobacz również:
-
Dyrektywa „stop-the-clock” czyli odroczenie ESG. Co to oznacza dla firm?
W czerwcu 2025 r. Polska rozpoczęła wdrażanie kluczowego elementu tzw. ...
-
Dark patterns – wzorzec niewart naśladowania
Dark patterns, czyli zwodnicze wzorce projektowe, to techniki wykorzystywane w ...
-
Obrót nieruchomościami rolnymi - najnowsza publikacja naszych specjalistów od prawa rolnego
„Obrót nieruchomościami rolnymi w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz ...