W dniu 8 lutego 2018 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok (sygn. II FSK 3510/17), w którym stwierdził, że podatnik ma prawo do skorzystania ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości zamierza przeznaczyć na wybudowanie nowego lokalu mieszkalnego, zawierając w tym celu umowę deweloperską, przy czym nie ma obowiązku, by w okresie dwuletnim sporządzić akt notarialny przenoszący własność nieruchomości, która ma być realizacją celów mieszkaniowych.

Sprawa będąca przedmiotem postępowania sądowego dotyczyła podatniczki, która zamierzała skorzystać ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kobieta dokonała sprzedaży oddziedziczonego mieszkania przed upływem pięciu lat od jego nabycia. Uzyskane środki pieniężne przeznaczyła na nabycie nieruchomości, w której zamierza realizować własne cele mieszkaniowe. W ciągu wymaganych do zwolnienia dwóch lat podpisała umowę deweloperską i wpłaciła na ten cel pieniądze pochodzące ze sprzedanej nieruchomości. Pozostałą część pieniędzy przeznaczyła na wykończenie lokalu.

Organ podatkowy odmówił podatniczce prawa do tzw. ulgi na cele mieszkaniowe. Zażądał zapłaty podatku przed upływem terminem przedawnienia zobowiązania za rok, w którym nastąpiło zbycie odziedziczonego mieszkania, ponieważ ostateczne przeniesienie własności mieszkania nabytego od dewelopera, tj. zawarcie aktu notarialnego nastąpiło po 2 letnim okresie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.f. Zdaniem organu podatkowego o nabyciu decyduje dopiero ostateczna umowa nabycia. Dodatkowo zakwestionowano prawo podatniczki do zwolnienia dla wydatków poniesionych na wykończenie lokalu, które poczyniono na podstawie protokołu odbioru. W ocenie fiskusa protokół ten nie świadczy  o  własności. Stanowisko organu podatkowego potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy.

Sprawa trafiła przed Naczelny Sąd Administracyjny, który stwierdził, że  zakup mieszkania w drodze umowy deweloperskiej nie stanowi wydatku na jego nabycie, ale wybudowanie nowego lokalu mieszkalnego, o czym mowa w art. 21 ust. 25 lit. d u.p.d.f. Dodatkowo zdaniem Sądu przy tego rodzaju wydatku przepisy nie wprowadzają warunku nabycia w odpowiednim czasie.  Sąd wskazał, ze zwolnienie ma spełniać społeczny cel, ponieważ ustawodawca wprowadzając umowę deweloperską dążył do zwiększenia zainteresowania zaspokajania potrzeb mieszkaniowych z udziałem deweloperów. Niedopuszczalne jest także odmienne traktowanie podatników, którzy postanowili wybudować mieszkanie sami, od tych którzy korzystają z usług dewelopera. Ponadto NSA stwierdził, że protokół odbioru mieszkania stanowi wystarczający dowód uzasadniający inwestowanie we własne lokum, a więc potwierdzający także prawo do zwolnienia w zakresie wykończenia.

Niewątpliwie wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 lutego 2018 r. przełamał podejście do wypełnienia warunków zwolnienia w przypadku umów deweloperskich. Wyrok jest korzystny dla wielu podatników, ponieważ osoby, które nie zdążą zawrzeć u notariusza ostatecznej umowy przenoszącej własność nabytej nieruchomości od dewelopera nie stracą prawa do skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.f.