Wypłata odszkodowania przez instytucję ubezpieczeniową wyłącza prawo do odprawy pośmiertnej

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2017 r., sygn. akt III PK 10/17 (LEX nr 2428760) ubezpieczenie pracownika przez pracodawcę od następstw nieszczęśliwych wypadków i wypłata świadczenia z tytułu śmierci ubezpieczonego pracownika, zwalnia pracodawcę z obowiązku zapłaty rodzinie zmarłego pracownika odprawy pośmiertnej.
W omawianej sprawie pracodawca zawarł umowę o świadczenie usługi ubezpieczeniowej, obejmującą również świadczenie z tytułu śmierci ubezpieczonego pracownika wskutek nieszczęśliwego wypadku. Ubezpieczony pracownik uległ wypadkowi przy pracy i zmarł. Ubezpieczyciel wypłacił członkom rodziny zmarłego pracownika odszkodowanie. W związku z tym, pracodawca odmówił wypłaty odprawy pośmiertnej, wypłacił jedynie różnicę pomiędzy odprawą a odszkodowaniem zgodnie z art. 93 § 7 k.p. W myśl tego przepisu „odprawa pośmiertna nie przysługuje członkom rodziny, o których mowa w § 4, jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową jest nie niższe niż odprawa pośmiertna przysługująca zgodnie z § 2 i 6. Jeżeli odszkodowanie jest niższe od odprawy pośmiertnej, pracodawca jest obowiązany wypłacić rodzinie kwotę stanowiącą różnicę między tymi świadczeniami”.
Ustawodawca w art. 829 k.c. rozróżnia dwa rodzaje ubezpieczeń osobowych, tj. ubezpieczenie na życie i ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków. Na gruncie omawianej sprawy powstał spór, czy ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków jest ubezpieczeniem na życie. Sąd Najwyższy wskazał, że nie ma znaczenia nazwa, ale funkcja jaką pełni ubezpieczenie oraz dokonał interpretacji pojęcia użytego w art. 93 § 7 k.p. – „pracodawca ubezpieczył pracownika na życie” wskazując, że przez ten zwrot „należy rozumieć sytuację, w której pracodawca ubezpieczył pracownika, a ryzyko ubezpieczeniowe obejmuje zdarzenie w postaci śmierci ubezpieczonego pracownika, niezależnie od rodzaju zawartej umowy z towarzystwem ubezpieczeniowym, np. od następstw nieszczęśliwych wypadków. W razie wypłacenia z tego tytułu odszkodowania osobie uprawnionej do odprawy pośmiertnej znajduje zastosowanie art. 93 § 7 k.p.”.
W konsekwencji Sąd Najwyższy stwierdził, że wypłata odszkodowania spełniła cel przewidziany dla odprawy pośmiertnej, a zatem niemożliwe jest jednoczesne wypłacenie odszkodowania z ubezpieczenia i odprawy pośmiertnej.
Zobacz również:
-
Dyrektywa „stop-the-clock” czyli odroczenie ESG. Co to oznacza dla firm?
W czerwcu 2025 r. Polska rozpoczęła wdrażanie kluczowego elementu tzw. ...
-
Dark patterns – wzorzec niewart naśladowania
Dark patterns, czyli zwodnicze wzorce projektowe, to techniki wykorzystywane w ...
-
Obrót nieruchomościami rolnymi - najnowsza publikacja naszych specjalistów od prawa rolnego
„Obrót nieruchomościami rolnymi w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz ...